Harrygranka

Av: Jarl Wåge

Skribent

Som om kallenamnet stadfestar harry-stempelet mange meiner øya har. Sanna Sarromaa, finsk samfunnsdebattant busett på Lillehammer, er ei som har henta fram alle fordommane når det gjeld solskinnsøya og fått dei på trykk i VG. 

Ho har med heile pakken; Granka, harry-beltet og struttande norske mannfolkmagar på utstilling. Tonen hennar er, ikkje overraskande, temmeleg nedlatande. Ho har nemleg våga seg på tur til harry-øya fram for nokon, Gran Canaria. Eller altså Granka, som ho seier.

Ikkje til Puerto Rico eller Arguineguin, må vite. Måtte gud forby. Harry-norske enklavar er ikkje noko for dei sofistikerte og aktverdige. 

Ho har inntatt den kanariske fjellheimen. Det forstår eg godt. Den er vill, frodig og vakker. 

Der kan ein oppleve mandelbløming i februar, fargerike blomsterenger i mars, skogsområde på 1800 meters høgde og ta-frå-deg-pusten-vegar langs sugande djuv.

Innlegget hennar provoserte meg litt. I alle fall såpass at eg fekk lyst å gje henne eit tilsvar.

Sidan eg blei pensjonist, har eg kvar einaste vinter klimaflykta til Gran Canaria. Tre månader bort frå mørke, slaps, lårhalsbrot-glatte fortau og dagar så korte at morgonmørket nesten bit kveldsmørket i halen.

Som Sarromaa har eg unngått det ho så nedlatande kallar det norske harry-beltet. Sikkert av dei same grunnane som finnen. 

Eg har ikkje bruk for brunost, restaurantar med lapskaus og kjøtkaker på menyen eller kelnarar som snakkar norsk.

I sju år har eg tilbragt vinteren i hovudstaden på Gran Canaria, Las Palmas. Eg har vore så heldig å få bu ved Las Canteras, i følgje Trivago (og meg), verdas beste bystrand. 

Eg liker å bu i by. Las Palmas er ein spansk by med alt det spanske byar har å by på. Samtidig har den eit klima som gjer det nydeleg å vere norsk her.

Med jamne mellomrom tar eg turen sørover til Sarromaa sitt harry-belte. Rett skal vere rett. Det kryr av nordmenn der. Tusenvis. 

Det er som ein norsk ghetto med hovudsakleg eldre menneskje. Eg passar alltid på å stikke innom sjømannskyrkja i Arguineguin når eg er sørpå. Norskare blir det ikkje. 

Fullt av norske nordmenn frå Noreg. På dei travlaste dagane kan dei selje tre til fire hundre vafler. Dei har bibliotek, gudstenester sjølvsagt, folk giftar seg der, dei arrangerer konsertar, foredrag og driv veldedig arbeid.

For all del, Sarromaa; ikkje dra dit. Du kjem til å få sveittetokter og utslett. Eine gongen eg var der oppdaga eg eit langbord ute på ein av terrassane der om lag tjue sommarkledde damer sat og strikka. 

Eg kom i prat med tre strikkedamer ved eit mindre bord. Dei var, av alle stader, frå Måløy, heimplassen min. 

Den eldste var 86 år gammal og hadde vore i Arguineguin mange vintrar på rad. Der og då strikka dei gevinstar til ein basar i kjerka.

Harry, Sarromaa? Muleg det. Blod-harry, til og med. Men vakkert-harry. Kvar einaste dag kan desse damene ikle seg bluse, shorts og sandalar og gå ut i sola og varmen. 

Dei kan ha eit sosialt liv, gå turar i fjellet, bade, få nye vennar, fråtse med lunsj på ein eller annan cafè, dra på utflukter med Norskeklubben og møte likesinna i kjerka. 

Det er få av klimaflyktningane som tar seg bryet med å lære seg spansk, men her klarer dei seg godt med norsk og litt engelsk.

Dei lever rett og slett eit helsebringande tilvere. Det er ei investering i eit sunnare liv. Alternativet er vinteren i Noreg med lag på lag med klede, ull underst, allversjakke, skjerf, lue, vottar og vintersko med broddar. 

I Måløy, rett sør for Stad, til dømes. Kjent for stormar og dagevis med regn på tvers. 

Plutseleg kan snøfall etterfylgt av slaps omforme asfalt til uframkommeleg skøyteis som ein gjev seg ut på med beingrinda som innsats. Syster mi på 82 tok sjansen i vinter, ramla og fekk skuldra ut av ledd.

Les også: 

Gran Canaria-patriot på sin hals

Alternativet er å vere vinterfanga i eiga stue med sofaen og tv-en som sentrum av tilveret og draumen om lysare tider som hovuddrivkraft.

Eg må bryte saman og tilstå at eg ikkje alltid har hatt høge tankar om Gran Canaria, eg heller. Det har heldigvis endra seg. 

Vintrane eg har tilbrakt her, har lært meg kjenne øya ut og inn. Det har vore ei bratt læringskurve der overskrifta er respekt. For øya, folket her og naturen. Det er rett og slett eit privilegium å vere her. 

Når eg av og til tar turen til norske-ghettoen sør på øya og ser alle dei eldre der som, med og utan stav, nyt livet i fulle drag, så fyller det meg òg med respekt.

Alt dette har heldigvis også kurert meg for Sarromaa sin ganske så nedlatande arroganse til nordmenn på solskinnsøya med det klingande namnet Gran Canaria.